İran Kürdistan’ında Kürt Sorununun Çözümüyle İlgili Bildirgesi

Kürdistan halkı uzun süreden beri monarşi ve İslami rejimler ve Irak ile Türkiye’deki çeşitli yönetimler altında sistematik biçimde baskıya, zulüme ve ulusal ayrımcılığa uğramıştır. Kürt sorunu yalnızca Kürdistan halkının yaşımında değil İran ve genel olarak bölgenin siyasal durumunun gidişinin belirlenmesinde önemli bir düğüm noktasına dönüşmüştür. Bu sorun ivedilikle, ilkesel ve adilce yanıtlanmalıdır.

İran Komünist-İşçi Partisi açısından İran’da Kürt sorununa biricik ilkesel yanıt Kürdistan halkının İran’dan ayrılıp ayrılmamak istedikleri konusunda görüşünü dile getirdiği özgür bir referandumun gerçekleştirilmesidir. Komünist-İşçi Partisi konuyla ilgili aşağıdaki taslağı önermektedir.

1) Bütün siyasal partilerin halkı programları, siyasetleri ve referandumdaki tutumları konusunda bilgilendirmek için faaliyet ve propaganda özgürlüklerinin güvence altına alınması üzere merkezi devletin silahlı ve kolluk kuvvetlerinin referandumdan önceki 6 aylık sürede Kürdistan’dan bütünüyle çekilmesi. Birleşmiş Milletler ve uluslararası mercilerin merkezi devletin çekilmesini ve bu 6 aylık dönemde siyasal faaliyetin özgürlüğü ve güvenliğini gözlemlemesi. Birleşmiş Milletler aynı sürede Irak ve Türkiye devletlerinin silahlı müdahale, tehdit ve tecavüzünün gerçekleşmeyeceğini güvenceye almalıdır.

2) Ülkenin Kürt nüfuslu batı bölgelerinde Birleşmiş Milletler gözetiminde referandum yapılması; bu referandumda Kürdistan halkı bağımsız bir ülke kurmak ve ya İran çerçevesinde kalmak konularında oy kullanacaktır. Bu referandumun sonucu resmi, yasal ve yerine getirilmesi zorunlu olacaktır.

3) Bizim açımızdan referandumun konusu özerklik, etnik federalizm vb değil bağımsızlık veya birlikte kalmak olmalıdır. Böyle bir referandumda Kürdistan halkının yanıtlayacağı soru şöyle olmalıdır: “İran’dan ayrılıp bağımsız ülke kurmak veya bütün hak ve özgürlüklerinin eşitliği güvenceye alınmış ülkenin özgür ve eşit haklara sahip yurttaşları olarak İran çerçevesinde kalmak.”

Komünist-İşçi Partisi ayrıca aşağıdaki noktalarının altının çizilmesi gerektiğini düşünmektedir:

1) Ayrılma hakkının bizim tarafımızdan tanınması ayrılmanın kendiliğinden tavsiye edilmesi anlamına gelmez. İran Komünist-İşçi Partisi bu sürecin gerçekte başlama uğrağındaki siyasal ve toplumsal koşullar bütünü temelinde, işçi sınıfının bütünün çıkarları ve Kürdistan işçi ve emekçi halkının en geniş özgürlüğü ve gönencini göz önünde tutarak referandumdaki tutumunu belirleyip açıklayacaktır.

2) Ayrılma hakkını tanımakla birlikte biz her türden etnik federalizm veya çeşitli özerklik taslaklarına karşıyız, bunları ulusal sorunu gerçekten çözecek yöntemler olarak değil ulusal düşmanlıklar ve çekişmeleri sürdürme, ulusal kimlikleri öne çıkarıp ebedileştirme ve bir ülkedeki ulusal ayrımları yasallaştırma reçeteleri sayıyor ve reddediyoruz.

Mansur Hikmet tarafından hazırlanan bu bildirge ilk kez Enternasyonal, sayı 16, Kasım 1994’te Farsça yayımlandı.