Status             Fa   Ar   Tu   Ku   En   De   Sv   It   Fr   Sp  

پلاتفۆرمی تاکتیکی پێشنیارکراوی ئێمە
لە وەستانەوە لەبەرانبەر کودەتاکەدا

پاشکۆی ژمارە یەک - بەرەو سۆسیالیزمی ژمارە یەک
ئۆرگانی تیۆری-سیاسی یەکێتی خەباتگێڕانی کۆمۆنیست


١) ئەگەری کودەتا لەدژی حکومەتی ئێستا ڕۆژانە بەرجەستەتر دەبێت. دەستەی دەسەڵاتدار کە بەدەست ململانێ توندەکانی ناوخۆوە دەناڵێنێت،لەلایەک ئەم "شەبەحی کودەتا" یە وەک بەهانەیەک بەکاردەهێنێت بۆ پاککردنەوەی ڕیزەکانی لە لیبراڵەکان، بۆ وەدەرنانی میتۆدە لیبراڵەکان لە حکومەت و بەکارهێنانی شێوازی بەربڵاوتر لە توندوتیژی و سەرکوتکردنی ڕاستەوخۆ و لە لایەکی دیکەوە، دەیگۆڕێت بۆ بنەمایەکی نوێ بۆ پڕوپاگەندە لەناو جەماوەردا، ترساندنیان و لەم ڕێگەیەوە هەوڵدان بۆ پاراستن و بەدەستهێنانی پشتیوانی جەماوەر. بزووتنەوەی کۆمۆنیستی وەک بەشی پێشڕەو وشیاری پرۆلیتاریای ئێران، ئەرکی سیاسەتی تاکتیکی پرۆلیتاریای هەیە بەرامبەر بە پێکهاتن و سەرهەڵدانی ئەو جۆرەئاڵوگۆڕە سیاسیانە لەناو بۆرژوازیدا بە مەبەستی کەڵک وەرگرتن لێی لە پێناو پاراستنی بەردەوامی و فراوانکردنی شۆڕش و بردنە سەرەوەی ئاستی ئامادەیی پرۆلیتاریا و بەدەستهێنانی ڕابەرایەتی سیاسی، ئۆردوگای شۆڕش ڕۆشنبکاتەوە و وەریبگرێت.

٢) لە ڕوانگەی بۆرژوازییەوە سەرکەوتنی کودەتاکە بە واتای پاشەکشەپێکردنی تەواوەتی کرێکاران و زەحمەتکێشانی ئێران لە مەیدانی بەردەوامیدان بە شۆڕش و سەرکوتکردنی خێرا و یەکلاکەرەوەیان و لە ئەنجامدا دامەزراندنی حوکمڕانی بۆرژوازی. کودەتایەکی سەرکەوتوو بە خێرایی ڕیزە ناڕێکخراوەکانی بۆرژوازی یەکخست، بە لەناوبردنی دیموکراسی لەناو ئەم چینەدا، لە ژێر دەسەڵاتی تاکلایەنەی بۆرژوازی تایبەتمەند و بە دامەزراندنی حکومەتێک کە پشت بە توندوتیژی ببەستێت و بە تەواوی چڕبێتەوە لەسەر هەوڵەکانی بۆرژوازی بۆ دابینکردنی پێویستیەکانی هەلومەرجی سیاسی بۆ پاراستن وبەخشینی ڕێکخستن بۆ درێژەپێدانی، چەوسانەوەی ئیمپریالیستی کرێکاران و زەحمەتکێشانی ئێران. به م شێوەیە سه رکه وتنی کوده تاکه له جێگه ی گروپێکی نوێی دەسەڵاتدار له جێگه ی ده سته ی حوکمڕانی ئێستادا نییه ، به ڵکو له سەرهەڵدانی ئه و هێزه سیاسییه یه که ده توانێت، به موماره سەکردنی ڕابەرایەتی بێ مشتومڕ و یه کگرتووی خۆی له ئۆردوگای دژە شۆڕشی بۆرژوا-ئیمپریالیستدا ، هێرشی کۆتایی بۆرژوازی بۆ سەرکوتکردنی شۆڕش بە شێوەیەکی یەکلاکەرەوە ئەنجام بدەن و دامەزراندنی حکومەتی دڵخوازی ئەم چینە ڕێکبخەن.

٣) دەستەی حوکمڕانی ئێستای بۆرژوازی کە بەهەمان شێوە بێ گومان جگە لە سەرکوتکردنی شۆڕش و چەسپاندنی دەسەڵاتی بۆرژوازی بەسەر پرۆلیتاریادا هیچ ئامانجێکی تر بەدوای خۆیدا ناهێنێت، ناتوانرێت بەرەو ئۆرگانی ڕابەرایەتی سیاسیی خوازراوی بۆرژوازی لە ڕووبەڕووبوونەوەی شۆڕشدا بەرز بکرێتەوە ، و بۆرژوازی لە هێرشی کۆتاییدا بۆ سەر ئۆردوگای شۆڕش، لە ژێر ئاڵایەکی یەکگرتوودا ڕێکبخستووە وئەو شێوازی حکومەتی پێویست و خوازراوی بۆ ئەم چینە دابین بکەن. دوو فراکسیۆنی هەنووکەیی لە حکوومەتی ئێستادا، هەرچەندە لەم خاڵە دیاریکراوەدا ڕۆڵی تەواوکەری سەرکوتکردنی شۆڕش دەگێڕن، بەڵام هیچ کامیان بە تەنیا تایبەتمەندی پێویست و تەواویان نییە بۆ بەدەستهێنانی ڕابەرایەتی ئۆردوگای دژە شۆڕش و دابینکردنی درێژخایەن- زاراوە و بەدیلێکی خوازراو بۆ حکومەتی بۆرژوازی. لە لایەک باڵی لیبراڵی حکومەت، سەرەڕای جەختکردنەوە لەسەر پێویستی دامەزراندنی یاسا و ڕێسای بۆرژوازی لە کۆمەڵگادا، و سەرەڕای ئەو خێراییەی کە لە ڕەخساندنی هەلومەرجی لەبار بۆ کەڵەکەبوونی سەرمایە لە وڵاتدا نیشانی دەدات، بەهۆی... ناتەبایی لیبرالیزم لەگەڵ بەرژەوەندییەکانی تەواوی بۆرژوازی لە ئێراندا، ناتوانێت ببێتە ئۆرگانی ڕابەرایەتی، ببێتە هۆی یەکخستنی ڕیزەکانی بۆرژوازی. مەرجی پێویست بۆ سەرهەڵدانی ڕابەرایەتییەکی یەکگرتوو لە ڕیزەکانی دژە شۆڕشی بۆرژوازی – ئیمپریالیستیدا ڕەتکردنەوەی لیبرالیزمە - وەک میتۆدێکی بێکاریگەرە لە ڕووبەڕووبوونەوەی شۆڕش و لە ڕێکخستنی ئیستغلالکردنی ئیمپریالیسیانەدایە. لە لایەکی ترەوە ئەو تیۆکراسییە (ولایەتی فەقیه) کە تیایدا دیوەکەی تری حکومەت بانگەشەی پێویستی زیندووکردنەوەی حکومەتێکی ڕەها لەسەر بنەمای هێز و بەکارهێنانی هێزی ڕاستەوخۆ بۆ سەرکوتکردنی شۆڕش لەناو بۆرژوازیدا دەکات، سەرەڕای ئەوەی کە ناوەڕۆکەکەی خۆی لەگەڵ بەرژەوەندییەکانی تەواوی بۆرژوازی، بۆ ڕابەرایەتی قۆرخکارییە ئیمپریالیستەکان دەگونجێنێت، بەڵام بەهۆی ئیسرافە قورس و پێش سەرمایەدارییەکەیەوە، هەروەها بەهۆی ئەوەی کە ئەدای ئەم کوتلەیە لەم خاڵە تایبەتەدا، پێویستی دامەزراندنی کەمدەکاتەوە یاسا و ڕێسای بۆرژوازی لە کۆمەڵگادا، ناتوانێ ڕابەرایەتییەکی سیاسی تاک و چوارچێوەی.ئایدیۆلۆژی-سیاسی بێت بۆ دەستەبەرکردنی حوکمڕانی خوازراوی بۆرژوازی. بۆیە بەرزبوونەوەی ڕابەرایەتی یەکدەستی بۆرژوازی پێویستی بە نکۆڵیکردنی هەردوو کوتلەی ئێستای حکومەت و گۆڕینیان دەبێت بۆ سەنتێزێکی نوێ کە نەزمی بۆرژوازی بەبێ لیبرالیزم و توندوتیژی و سەرکوت بەبێ تیۆکراسی بانگەشە بۆ بکات و شوێنی بکەوێت. ئەم سەنتەسیزە سیاسییە بە پێی هەلومەرجی تایبەتی کۆمەڵگا دەتوانێ شێوەی جیاجیا لەخۆبگرێت. بۆ بۆرژوازی کودەتا تاکە خوازراوترین و خێراترین شێوەی ئەم سەنتەسیزەیە و سەرهەڵدانی ڕابەرایەتیەکی سیاسی-ئایدۆلۆژییە. بەم پێیە هەر پێشهاتێکی تری سیاسی لەناو بۆرژوازیدا، کە لە ناوەڕۆکەکەیدا بە مانای وەدیهاتنی یەکڕیزییە لە ڕیزەکانی ئەم چینەدا و لە ئەنجامی هەوڵی ڕێکخراوەی بۆرژوازی بۆ بەهێزکردن و جێگیرکردنی تەواوەتی کاردانەوەی سیاسی ئیمپریالیستی، گەشەسەندنێک کە تەنانەت دەتوانێت لەسەر بنەمای شکستی کودەتایەکی سەربازی ڕووبدات قبوڵیان بکات، لە ناوەڕۆکەکەیدا دەبێتە "کودەتا" بۆ پرۆلیتاریا.

٤) بە هۆی نەبوونی دیموکراسی پرۆلیتاری بەردەوام - ئەڵتەرناتیڤی کۆمۆنیستی- لە نێو جەماوەردا، و لە هەلومەرجی خێراتربوونی جیابوونەوەی جەماوەر لە حکومەتدا، مەیلە دیموکراسییە بەهێزەکانی جەماوەر بە ناچاری لە فۆرمی شێواو و سنوورداردا خۆیان دەردەخەن مەیلە لیبراڵەکانیان. بە لەبەرچاوگرتنی تایبەتمەندی و سیمای دژە شۆڕشگێڕانەی لیبرالیزم، گەشەی ئەم ڕەوتە دژە حکومەتە لە نێو جەماوەردا زیاتر لەوەی کەببێتە هۆی لایەنگری چالاکانەیان لە لیبرایالیزم لە گۆڕەپانی خەباتی سیاسیدای لێبکەوێتەوە..بە بێباکی سیاسییان کۆتایی دێت ئەمەش ئیمکانی ڕودان و سەرکەوتنی کودەتا بەهێزتر دەکات.

٥) ڕیزبەندی هێزی چینایەتی لایەنگری و دژە کودەتا لەگەڵ ڕیزبەندی هێزە شۆڕشگێڕەکان و دژە شۆڕشەکاندا بە تەواوی ناگونجێت و ناتوانرێت. بێ گومان بۆرژوازی لەگەڵ کودەتاکە دەبێت و بەشێکی زۆر لە چینە سەرەوەکانی بورژوازی بچووک - بەتایبەت چینە مۆدێرنەکان و بیرۆکراتە بچووکە بۆرژوازییەکان بۆ خۆی ڕادەکێشێت. بورژوازی بچووکی تەقلیدی - کە ئێستا بە تەواوی گۆڕاوە بۆ کاردانەوە و بەشێکی کارا لە بنکەی کۆمەڵایەتی دەستەی دەسەڵاتداری ئێستا پێکدەهێنێت - هێزی ڕاستەقینەی دژی کودەتاکە دەبێت، چونکە کودەتا بە مانای لەدەستدانی هەموو ئیمتیازاتەکانی ئێستای دەبێت. ئەم بەشەی بورژوازی بچووک هەوڵ دەدات بەرەیەکی کۆنەپەرستانە بۆ بەرگریکردن لە حکومەتی ئێستا لە دژی کودەتایەک ڕێکبخات. هێزە بنچینەییەکانی شۆڕش، پرۆلیتاریا و زەحمەتکیشانی ناپرۆلیتاری، بەو پێیەی کودەتا بۆ ئەوان بە واتای گەڕانەوە بۆ بارودۆخی پێشوو - توندترین شێوەی دەسەڵاتی بۆرژوازی- بە ئەگەرێکی زۆرەوە یەکلاکەرەوەترین هێزی شەڕی دژی کودەتاکە پێکدەهێنن. بۆیە هەلومەرجی بابەتیی وادەکات سەرهەڵدانی دوو بەرەی جیاواز لەدژی کودەتاکە مومکین و ئەگەری هەبێت: ١) ئەو بەرەی کۆنەپەرستانەی کە بە ئامانجی بەرگریکردن و پاراستن و بەهێزکردنی حکومەتی ئێستا دژی کودەتاکە دەوەستنەوە و ٢) ئەو بەرەی شۆڕشگێڕانەی کە پێویستە لەسەر بنەمای ڕەوتی دژە کودەتا و دەسەڵاتی پۆتانسێلی هێزە بنەڕەتییەکان بێت، شۆڕش لە لایەن کۆمۆنیست و دیموکراتە شۆڕشگێڕەکانەوە پێکبهێنرێت بە ئامانجی تێپەڕین لە حکومەتی ئێستا و پێشخستنی شۆڕش.

٦) لە ڕوانگەی پرۆلیتاریا و زەحمەکیسانی غەیرەپرۆلیتاریاوە، سەرکوتکردنی کودەتاکە تەنیا دەتوانێت بە مانای شکستی بۆرژوازی بێت لە چەسپاندنی سەروەری خۆی، ڕێگریکردن لە سەرهەڵدانی کۆنەپەرستی تازە نەفەس، فراوانکردنی دەستکەوتە دیموکراسیەکان، دەتوانێت ببێتە بەدەستهێنانی سەنگەرە لەدەستچووەکان و بەردەوامی شۆڕش و داگیرکردنی سەنگەرە نوێیەکان بۆ پێشخستنی شۆڕش. بۆیە لەم لایەنەوە بە واقیعکردنی توانای شاراوەی هێزە بنەڕەتییەکانی شۆڕش لە بەرەنگاربوونەوەی کودەتا، زاڵکردنی ئەڵتەرناتیڤی کۆمۆنیستی لە نێو جەماوەردا و ڕاکێشانی ئەوان بۆ دیموکراسی پرۆلیتاری تا ئەو جێگایەی کە دەکرێت، لەقاودان و دورخستنەوەی یەکجاری لیبرالیزم و خەبات لەدژی بێباکی سیاسیە، بنەمایەکی تاکتیکییە .پرۆلیتاریا لە دروستکردنی هێڵێکی شۆڕشگێڕانە لە دژی کودەتا بە یەکگرتوویی لەگەڵ بورژوازی بچووکی تەقلیدی و بە ڕاکێشانی پشتیوانی بۆرژوازی لیبراڵ، بەڵکو لە بەرەنگاربوونەوەی ئەوان و ئامادەکردنی زەمینە بۆ ڕێکخستنی هەرچی سەربەخۆ تری بەرەنگاری جەماوەری دەکرێت.

٧) دەبێت سیاسەتی بانگەشەی کۆمۆنیستی سەبارەت بە کودەتا لەسەر بنەمای ئەو پرەنسیپانە بێت کە لە بڕگەی پێنجەمدا ئاماژەیان پێکراوە و هەر سیاسەتێک پشت بەو پرەنسیپانە نەبەستێت، لادەرانە دەبێت. بۆیە پێویستە مامەڵە لەگەڵ هەردوو مەیلی "ڕاست"دا بکرێت، کە لە ترسی کودەتا و سەرهەڵدانی کۆنەپەرستی تازە نەفەس، پرۆلیتاریا لە ژێر ئاڵای لیبراڵەکان یان وردە بۆرژوازی کۆنەپەرست ناودەبەن و هەم مەیلی "چەپ"، کە ڕوودانی کودەتا بەو ئارگیومێنتە ڕوون بکەنەوە کە جەمسەرگیری کۆمەڵایەتی و ڕێکخستنی ڕوونی چینەکان خێراتر دەکات، وا دەکات کە بە خوازراو دەربکەوێت کە بە توندی شەڕ بکرێت. هەردوو ئەم مەیلانە لە ڕاستیدا بە نکۆڵیکردن لە ڕۆڵی هەژموونگەرانەی پرۆلیتاریا وەک پێشمەرجێک بۆ سەرکەوتنی شۆڕشی دیموکراسی و شێواندنی پەیوەندی نێوان دیموکراسی و سۆسیالیزم خزمەت بە بۆرژوازی دەکەن.

٨) بەو پێیەی لە بنەڕەتدا هەندێک تاکتیک لەسەر بنەمای هاوسەنگی هێزە ڕاستەقینەکان دەگیرێنەبەر، پلانی کردارەکانی پێشوەختە بۆ ڕۆژی کودەتاکە لە بنەڕەتدا ڕاست نەبووە و ئەوەی پێویستە دیاری بکرێت سیاسەتی تاکتیکی پرۆلیتاریایە بەرامبەر بە کودەتاکە کە ئەمەش سەبارەت بە هاوسەنگی هێزە ڕاستەقینەکان لە ڕۆژی ڕودانی ئەو پرسەدا خۆی لە چوارچێوەی کردار و هەندێک چالاکیی هەڵمەتی دیاریکراو و کردەییدا سەرهەڵدەدات.


به پێی ئه وه ی کە باسکرا، سیاسه تی تاکتیکی پرۆلیتاریا له به ڕامبەر کوده تا بەم شێوەیە ده بێت:

١- ڕێکخستنی بەرەنگاری جەماوەری لەدژی کودەتا تا ئەو جێگایەی کە دەکرێت بە شێوەیەکی سەربەخۆ بە ئامانجی داگیرکردنی سەنگەرەکانی بەردەوامی و پێشخستنی شۆڕش و مومارەسەکردنی ئیرادەی ڕاستەوخۆی جەماوەر لە زامنکردن و فراوانکردنی دەستکەوتە دیموکراسیەکان.

٢- زیندووکردنەوەی دروشمەکانی ڕاپەڕینی بەهمەن و تێپەڕین لەو دروشمانە. ناکرێ پێشوەختە ئەو دروشمانە دیاری بکرێت و بەندە بە پلەی گەشەی خەباتی جەماوەری. ئەم دروشمانە دەتوانن بریتی بن لە هەڵوەشاندنەوەی سانسۆر، کۆنترۆڵی جەماوەری بەسەر میدیای گشتیدا، ئازادی حزبەکان، بڵاوکراوەکان، چەکداری جەماوەری تا هەڵوەشاندنەوەی دەستوور، هەڵوەشاندنەوەی سوپا و ئۆرگانە سەرکوتگەرەکان، پێکهێنانی حکومەتێکی کاتی شۆڕشگێڕانە.

٣- لە ڕووی ڕێکخراوەییەوە، ڕێکخستنی بەرەنگاری سەربەخۆی جەماوەری دژ بە کودەتا پێویستە لە بەرەی شۆڕشگێڕی دژە کودەتا - کە پێکهاتووە لە کۆمۆنیست و دیموکراتە شۆڕشگێڕەکان - کە ئامانجیان تێپەڕاندنی حکومەتی ئێستایە، تا ڕادەیەک لە پێکهێنانی حکومەتێکی کاتی شۆڕشگێڕانە. دەرچوون لە دەسەڵاتی ئێستا بە واتای دروستکردن و فراوانکردنی ئۆرگانە سەربەخۆکانی دەسەڵاتی جەماوەری (شورا چەکدارە کرێکاریەکان، شورای سەربازانی شۆڕشگێڕ، شورای ئیدارەی خۆجێی و ئەنجومەنی بەرگری و...) و پشتبەستنی بەرەی شۆڕشگێڕانە بەو ئۆرگانەدەبێت.

٤- هەروەک ئاماژەمان پێدا، بنەمایەکی بابەتیی هەیە بۆ بەشداریکردن لە ڕێزێکی کۆنەپەرستانەدا دژ بە کودەتاش بوونی هەیە. سیاسەتی پرۆلیتاری لە مامەڵەکردن لەگەڵ ئەم ڕیزەدا سازش نییە لەگەڵیدا، بەڵکو هاوسەنگی تایبەتی هێزەکان دەتوانێت پلەیەک لە یەکگرتوویی کردار لەگەڵ ئەم ڕیزەدا بەسەر هێزە شۆڕشگێڕەکاندا بسەپێنێت. هاوپەیمانی کردەوە لەگەڵ هێزە پشتیوانەکانی دەسەڵاتی ئێستا تەنیا بەو مانایەیە کە بەرەی شۆڕشگێڕی دژە کودەتا، لە کاتی شەڕی کودەتادا، هێرش نەکاتە سەر ئەو هێزانە و لە هەمان کاتدا ئامادەیی بەرگری لە بەرامبەر هێرشە ئەگەریەکانیان بکەن.

١١ی موردادی ١٣٥٩


پاشکۆی ژمارە یەک - بەرەو سۆسیالیزم ژمارە یەک - ئۆرگانی تیۆری-سیاسی یەکێتی خەباتگێڕانی کۆمۆنیست
وەرگێڕانی بۆ کوردی کاوە عومەر

Kurdish translation: Kawa Omer
hekmat.public-archive.net #2670ku.html